PFAS

Inhoud

Alle Vlaamse PFAS-locaties in kaart

De Vlaamse overheid publiceert een kaart met alle PFAS-locaties waarrond voorzorgsmaatregelen gelden, de zogenaamde no regret-maatregelen.

Maatregelen per gemeente

OVAM plant verder onderzoek naar de aanwezigheid van PFAS in Mortsel

In 2021 ging de bal aan het rollen. Naar aanleiding van de bodemverontreiniging rondom de site van 3M in Zwijndrecht, staat onderzoek naar PFOS (perfluoroctaansulfonzuur) en PFAS (perfluoralkylstoffen, de ruimere groep van producten) hoog op de agenda. 

Preventieve ‘no regret’-voorzorgsmaatregelen

In de eerste plaats heeft de Vlaamse overheid samen met de lokale besturen de locaties met de hoogste risico’s geïnventariseerd en onderzocht. Hierbij werd gekeken naar brandweerkazernes, oefenplaatsen of locaties waar een zware industriële brand met PFOS-houdend schuim is bestreden. Indien nodig dienen er voor deze sites ‘no regret’ maatregelen genomen te worden.

Overzicht maatregelen

Voeding (binnen een 100 meter zone rond verontreinigingskern)

• Kinderen jonger dan 12 jaar, immuungecompromitteerde personen, zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven of willen zwanger te worden, krijgen het advies om geen zelfgeteelde groenten of fruit te consumeren.
• De rest van de bevolking krijgt het advies om zelfgeteelde groenten of fruit met mate te consumeren en dus een goede mix aan te houden met fruit en groenten die gekocht zijn. Het fruit en de groenten moeten steeds goed gewassen worden voor consumptie.
• Eet geen zelfgeteeld kleinvee.
• Eet geen eieren van uw eigen kippen.
• Eigen eieren deponeer je voorlopig in de huisvuilzak. Afval van eigen groenten (zonder kluit) en fruit mag wel bij het GFT-afval.

Grond en groenafval (binnen een 100 meter zone rond verontreinigingskern)

• Gebruik geen compost samengesteld met materiaal uit de eigen tuin.
• Vermijd de verstuiving van braakliggende grond zo veel als mogelijk.
• Breng groenafval naar het recyclagepark, maar verwijder zo veel mogelijk aarde. Knip de kluit af en laat die in uw tuin. Breng het groen naar het groenafval in het containerpark.

Hygiëne (binnen een 100 meter zone rond verontreinigingskern)

• Was uw handen, zeker voor de maaltijd
• Maak uw huis binnen en buiten schoon met water.

Grondwater (binnen een 500 meter zone rond verontreinigingskern)

• Drink geen grondwater als drinkwater.
• Gebruik geen grondwater uit ondiepe putten om de moestuin te irrigeren of om een zwembad te vullen.

Waar zijn de maatregelen van toepassing?

Ovam bepaalt de onderzoeksprioriteit van alle sites die door de Vlaamse steden en gemeenten werden geïnventariseerd op basis van de kans op blootstelling en verspreiding. De bestemming en omgeving van het betrokken terrein, de eventuele aanwezigheid van waterlopen of grondwateronttrekking zijn daarbij criteria die de planning bepalen. 

Op dit moment zijn voor de inwoners van een beperkt deel van Mortsel een aantal voorzorgsmaatregelen in voege. Een beperkt deel van Mortsel valt binnen een straal van 5 tot 10 km rond Zwijndrecht. Je vindt de huidige voorzorgsmaatregelen binnen een straal van 5 tot 10 km rond Zwijndrecht op de website van Vlaanderen.

Daarnaast zijn er in Mortsel momenteel twee verontreingingskernen waarrond alle bovenstaande 'no regret' maatregelen van toepassing zijn:

1. De voormalige oefenzone van de bedrijfsbrandweer van Agfa-Gevaert NV op de bedrijfsterreinen van Agfa. 
2. De voormalige oefenzone van de luchthavenbrandweer op de terreinen van de luchthaven. Er woont niemand binnen de zone waar 'no regret' maatregelen van toepassing zijn.

Rond de verontreinigingskern op de bedrijfsterreinen van VZW De Brug aan de Deurnestraat 208 en Fort V te Edegem zijn enkel de 'no regret' maatregelen voor grondwater van toepassing binnen een straal van 500m rond de verontreinigde zone.

kaart PFAS Mortsel.pdf863,9 Kb(pdf)

Tot slot is OVAM bezig met een onderzoek naar de aanwezigheid van PFAS van op de vroegere bedrijfssites van Massive langs de Heirbaan en Ijzerenweglei.  Het betreft zone I  tot en met zone III op dit plan.

Het onderzoek van de voormalige terreinen van Massive is een bijkomend onderzoek, bovenop de andere bodemonderzoeken naar de historische verontreiniging van Massive die reeds lopen. Het staat er met andere woorden los van. Het siteonderzoek zal meer duidelijkheid geven over de mogelijke aanwezigheid van PFAS in het vaste deel van de aarde en in het grondwater, over de oorsprong, de mogelijkheid tot verspreiding, de ernst en het eventuele gevaar op blootstelling.

Vragen?

Voor vragen over dit thema kan je terecht op de website van Vlaanderen of kan je vragen per mail stellen aan pfas@vlaanderen.be.